Waarom klikpedalen op een MTB/racefiets?
Zie je andere fietsers "vastklikken" en vraag je je af wat daar nu het voordeel van is? Klikpedalen helpen je om efficiënter te fietsen en meer controle te hebben over de trapbeweging. Of je nu op de weg rijdt of de trails verkent, we leggen je in deze blog uit waarom het de moeite waard is om eens te "klikken".
Wat is het nut van klikpedalen?
Waarom zou je jezelf vastklikken aan je pedalen? Het antwoord is simpel: efficiëntie en controle. Met traditionele platte pedalen duw je alleen naar beneden. Klikpedalen stellen je in staat om een completere, rondere trapbeweging te maken. Je kunt niet alleen kracht zetten tijdens de neerwaartse slag, maar ook omhoog trekken, naar achteren slepen en naar voren duwen. Dit heeft verschillende voordelen.
Efficiëntere krachtoverbrenging
Door de mogelijkheid om de hele pedaalomwenteling te benutten, zet je meer van de input om in snelheid. Dit merk je vooral bergop en tijdens acceleraties en als je tegen de wind in fietst.
Betere controle
Vooral op de mountainbike is de vaste verbinding met de pedalen een gamechanger. Je voeten blijven stevig op hun plek, zelfs op hobbelig terrein, bij sprongen of in snelle bochten. Op de racefiets zorgt het juist een stabieler gevoel, zeker bij hoge snelheden en in afdalingen.
Consistentere cadans
Klikpedalen helpen je om een gelijkmatiger trapritme (cadans) aan te houden. Dit is ideaal voor een efficiënte en minder vermoeiende rit, waardoor je langer op een comfortabel niveau kunt presteren.
Veiliger fietsen
Wegglijden van de pedalen, een potentieel probleem bij platte pedalen, behoort met klikpedalen tot het verleden. Dit is vooral handig in natte of modderige omstandigheden en voorkomt onverwachte, potentieel gevaarlijke situaties.
Verschillende kliksystemen
Er wordt onderscheid gemaakt tussen mountainbike klikpedalen (ook veel gebruikt op de gravelbike) en klikpedalen voor de racefiets. Bij het klikpedaal hoort een passend schoenplaatje dat je onder een bijbehorende schoen monteert.
Racefietsschoenen en -pedalen
Racefietsschoenen hebben stijve, gladde zolen met grote, driehoekige schoenplaatjes (3-gaats). Deze plaatjes steken uit de zool en zorgen voor een maximaal contactoppervlak met de pedalen, wat resulteert in een optimale krachtoverbrenging. De pedalen zelf zijn lichtgewicht en bieden eveneens een groot contactoppervlak. De focus ligt hier op maximale efficiëntie en stabiliteit op de weg. Lopen op raceschoenen is door de uitstekende plaatjes onhandig en kan de plaatjes beschadigen.
Gangbare kliksystemen racefiets
Shimano SPD-SL: Een populair en betrouwbaar 3-gaats systeem, bekend om zijn stabiliteit en efficiëntie. De veerspanning is instelbaar, zodat je de in- en uitklikkracht kunt reguleren. Ook zijn er 3 verschillende kleuren schoenplaatjes beschikbaar die variëren in speling: geel (6°), blauw (2°) en rood (0°)
Look Keo: Een ander veelgebruikt 3-gaats systeem, lichtgewicht en met een goede krachtoverbrenging. Dit systeem werkt hetzelfde als Shimano SPD-SL en is daardoor uitwisselbaar. Ook de Look Keo-schoenplaatjes zijn er in 3 varianten met verschillende graden speling: rood (9°), grijs (4.5°) en zwart (0°).
Wahoo Speedplay: Dit systeem heeft een unieke constructie waarbij de schoenplaat de interface met het pedaal vormt. Biedt veel verstelmogelijkheden en een laag gewicht.
Mountainbikeschoenen en -pedalen
Mountainbikeschoenen hebben een meer flexibele zool met verzonken schoenplaatjes (meestal 2-gaats). Dit betekent dat de plaatjes niet uit de zool steken, waardoor lopen naast de fiets (bijvoorbeeld bij het beklimmen van steile stukken of het oversteken van obstakels) veel gemakkelijker is. De pedalen zijn vaak dubbelzijdig, waardoor je sneller kunt inklikken na stilstand. Ook zijn deze pedalen robuuster en beter bestand tegen modder en vuil. De schoenen hebben doorgaans meer profiel op de zool voor betere grip tijdens het lopen. Het MTB-kliksysteem biedt een goede balans tussen efficiëntie op de pedalen en loopcomfort off-bike. Dit systeem wordt vaak ook gebruikt voor gravelbikes.
Gangbare kliksystemen mountainbike
Shimano SPD: Het meest gangbare 2-gaats systeem, robuust, betrouwbaar en biedt een goede balans tussen modderafvoeren en in-/uitklikgemak die tevens instelbaar is. Schoenplaatjes zijn er in 2 varianten, te herkennen aan de code SH51 en SH56. SH51 is alleen uit te klikken door hier naar buiten te draaien, terwijl je bij de SH56 in meerdere richtingen kunt uitklikken. Dit maakt de SH56 vaak de beste klikpedaal voor beginners.
Look X-Track: Lichtgewicht 2-gaats systeem met een goede krachtoverbrenging en modderafvoer. Look X-Track en Shimano SPD zijn uitwisselbaar.
Het eerste gebruik van klikpedalen
De overstap naar klikpedalen vereist even wat oefening, maar met wat oefenen ervaar je snel de voordelen.
Montage van de schoenplaatjes
De schoenplaatjes worden met schroeven aan de zool van je schoenen bevestigd. Let goed op de instructies van de fabrikant voor de juiste positie, onder de bal van de voet.
Montage van de pedalen
Draai de pedalen stevig in de crankarmen van je fiets. Let op de linker- en rechterdraad (meestal aangegeven op de pedalen).
Oefenen met in- en uitklikken
Zoek een veilige plek waar je kunt leunen (bijvoorbeeld tegen een muur). Oefen met het inklikken door je voet met een lichte draaiende beweging op het pedaal te plaatsen. Oefen vervolgens met het uitklikken door je hiel naar buiten te draaien. Herhaal dit vele malen aan beide kanten totdat het een automatisme wordt.
De eerste rit
Begin op een rustige, vlakke weg zonder veel verkeer. Anticipeer op stops door ruim op tijd uit te klikken. Het kan helpen om de veerspanning van de pedalen in het begin wat losser te zetten.
Afstellen van de pedalen
Na een paar ritten kun je de veerspanning van de pedalen aanpassen naar je voorkeur (strakker voor meer zekerheid, losser voor makkelijker uitklikken).
Je klikpedalen laten monteren
Wij helpen je in één van onze winkels graag met jouw stap naar klikpedalen. Als je een racefiets, mountainbike of gravelbike koopt, wordt deze zonder pedalen geleverd. In de winkel helpen we je uiteraard. Shop je jouw fiets online? Denk er dan aan om de pedalen van jouw voorkeur er bij te bestellen. Je mag natuurlijk na levering van de fiets ook langskomen in de winkel.